गणेश चतुर्थीच्या निमित्ताने

श्रींची ही वेगळी प्रतिमा मुंबईतले प्रसिद्ध अस्थीरोग तज्ज्ञ व माझे मित्र डॉ राजेश नवलकर यांनी चितारली आहे. ते उत्तम शल्यक्रिया विशारद आहेत तसेच चित्रकार ही!

लहानपणी पुण्यात असताना मी दयानंद शाखेत जाऊ लागलो. पुण्याहून मुंबईला जाईपर्यंत रोज जात असे. त्या काही वर्षांचा अनुभव माझ्या विचारात व व्यक्तिमत्व विकासात खूप मोलाची भर घालून गेला. सर्व मुलांबरोबर लेझीम शिकलो. १९६७ व १९६८ साली आमचे पथक पहिल्या पाच मानाच्या मंडळांमध्ये लेझीम खेळत लक्ष्मी रस्त्याच्या एका टोकापासून लकडी पूल संपेपर्यंत गेले. त्याकाळी पहिल्या गणपतींचे विसर्जन रात्री ९.३०-१० वाजेपर्यंत होई. आजकालच्या सारखी लांबड लागत नसे. शाखेत अथर्वशीर्ष शिकलो होतो, ते आज उद्धृत करतोय. एकदा तरी वाचा. आणि ऐका ही!

।।श्री गणेशाय नम:।।
ॐ भद्रं कर्णेभि शृणुयाम देवा:।
भद्रं पश्येमाक्षभिर्यजत्रा:।।

स्थिरै रंगै स्तुष्टुवांसस्तनुभि:।।
व्यशेम देवहितं यदायु:।।१।।
ॐ स्वस्ति न इन्द्रो वृद्धश्रवा:।
स्वस्ति न: पूषा विश्ववेदा:।
स्वस्ति नस्तार्क्ष्र्यो अरिष्ट नेमि:।।
स्वस्ति नो बृहस्पतिर्दधातु।।२।।

ॐ शांति:। शांति:।। शांति:।।।

ॐ नमस्ते गणपतये।
त्वमेव प्रत्यक्षं तत्वमसि।।
त्वमेव केवलं कर्ताऽसि।
त्वमेव केवलं धर्तासि।।
त्वमेव केवलं हर्ताऽसि।
त्वमेव सर्वं खल्विदं ब्रह्मासि।।
त्वं साक्षादात्माsसि नित्यम्।
ऋतं वच्मि।। सत्यं वच्मि।।
अव त्वं मां।। अव वक्तारं।।
अव श्रोतारं। अवदातारं।।
अव धातारम अवानूचानमवशिष्यं।।
अव पश्चात्तात्।। अवं पुरस्त्तात्।।
अवोत्तरात्तात्।। अव दक्षिणात्तात्।।
अव चोर्ध्वात्तात्।। अवाधरात्तात्।।
सर्वतो मां पाहिपाहि समंतात्।।३।।

त्वं वाङग्मयचस्त्वं चिन्मय:।
त्वं आनंदास्त्वं ब्रह्ममय:।।
त्वं सच्चिदानंदाS द्वितियोऽसि।
त्वं प्रत्यक्षं ब्रह्मासि।
त्वं ज्ञानमयो विज्ञानमयोऽसि।।४।।

सर्व जगदि‍दं त्वत्तो जायते।
सर्व जगदिदं त्वत्तस्तिष्ठति।
सर्व जगदिदं त्वयि लयमेष्यति।।
सर्व जगदिदं त्वयि प्रत्येति।।
त्वं भूमिरापोनलोऽनिलो नभ:।।
त्वं चत्वारिवाक्पदानी।।५।।

त्वं गुणयत्रयातीत: त्वमवस्थात्रयातीत:।
त्वं देहत्रयातीत: त्वं कालत्रयातीत:।
त्वं मूलाधार स्थितोऽसि नित्यं।
त्वं शक्तित्रयात्मक:।।
त्वां योगिनो ध्यायंति नित्यम्।
त्वं ब्रह्मा त्वं विष्णुस्त्वं रुद्रस्त्वं इन्द्रस्त्वं अग्निस्त्वं।
वायुस्त्वं सूर्यस्त्वं चंद्रमास्त्वं ब्रह्मभूर्भुव: स्वरोम्।।६।।

गणादिं पूर्वमुच्चार्य वर्णादिं तदनंतरं।।
अनुस्वार: परतर:।। अर्धेन्दुलसितं।।
तारेण ऋद्धं।। एतत्तव मनुस्वरूपं।।
गकार: पूर्व रूपं अकारो मध्यमरूपं।
अनुस्वारश्चान्त्य रूपं।। बिन्दुरूत्तर रूपं।।
नाद: संधानं।। संहिता संधि: सैषा गणेश विद्या।।
गणक ऋषि: निचृद्रगायत्रीछंद:।। ग‍णपति देवता।।
ॐ गं गणपतये नम:।।७।।

एकदंताय विद्महे। वक्रतुण्डाय धीमहि। तन्नोदंती: प्रचोदयात।।
एकदंतं चतुर्हस्तं पारामंकुशधारिणम्।।
रदं च वरदं हस्तैर्विभ्राणं मूषकध्वजम्।।
रक्तं लम्बोदरं शूर्पकर्णकं रक्तवाससम्।।
रक्त गंधाऽनुलिप्तागं रक्तपुष्पै: सुपूजितम्।।८।।

भक्तानुकंपिनं देवं जगत्कारणम्च्युतम्।।
आविर्भूतं च सृष्टयादौ प्रकृतै: पुरुषात्परम।।
एवं ध्यायति यो नित्यं स योगी योगिनांवर:।। ९।।

नमो व्रातपतये नमो गणपतये।। नम: प्रमथपतये।।
नमस्तेऽस्तु लंबोदारायैकदंताय विघ्ननाशिने शिव सुताय।।
श्री वरदमूर्तये नमोनम:।।१०।।

एतदथर्वशीर्ष योऽधीते।। स: ब्रह्मभूयाय कल्पते।।
स सर्वविघ्नैर्न बाध्यते।स सर्वत: सुख मेधते । स पंचम: पापाद्प्रमुच्यते।। ११।।

सायमधीयानो दिवसकृतं पापं नाशयति।।
प्रातरधीयानो रात्रिकृतं पापं नाशयति।।
सायं प्रात: प्रयुंजानो अपापोद्‍भवति।
सर्वत्राधीयानोऽपविघ्नो भवति।।
धर्मार्थ काममोक्षं च विदंति।।१२।।

इदमथर्वशीर्षमशिष्याय न देयम।।
यो यदि मोहाददास्यति स पापीयान भवति।।
सहस्त्रावर्तनाद्यं यं काममधीते तं तमनेन साधयेत।।१३ ।।

अनेन गणपतिमभिषिं‍चति स वाग्मी भ‍वति।।
चतुर्थ्यांमनश्रन्न जपति स विद्यावान् भवति।।
इत्यर्थर्वण वाक्यं।। ब्रह्माद्यारवरणं विद्यात् न विभेती
कदाचनेति।।१४।।

यो दूर्वां कुरैर्यजति स वैश्रवणोपमो भवति।।
यो लाजैर्यजति स यशोवान भवति।। स:मेधावान भवति।।
यो मोदक सहस्त्रैण यजति।
स वांञ्छित फलमवाप्नोति।।
य: साज्य समिभ्दर्भयजति, स सर्वं लभते स सर्वं लभते।।१५।।

अष्टो ब्राह्मणानां सम्यग्राहयित्वा सूर्यवर्चस्वी भवति।।
सूर्य गृहे महानद्यां प्रतिमासंनिधौ वा जपत्वा सिद्ध मंत्रोन् भवति।।
महाविघ्नात्प्रमुच्यते।। महापापात् प्रमुच्यते।महादोषात्प्रमुच्यते।।
स सर्व विद्भवति स सर्वविद्भवति। य एवं वेद इत्युपनिषद।।१६।।

ॐ शांति:। शांति:।। शांति:।।।

।। अर्थर्ववैदिय गणपत्युनिषदं समाप्त:। ।

पुण्यात राहून दगडूशेठ गणपतीचे दर्शन तर व्हायलाच पाहिजे नं! माझ्या दवाखान्यातील प्रत्येक कॉम्प्युटरच्या स्क्रीनवर ही प्रतिमा कायम ठेवली आहे. बघून मलाच कायम शांती आणि प्रेरणा मिळते.

लोकहो श्रींचे अनेकानेक आशीर्वाद तुम्हाला नेहमीच मिळोत! मानवजातीवर आलेले चिनी विषाणूचे व इतर सर्व अरिष्टे लवकर दूर होवोत, हीच त्याच्या चरणी प्रार्थना..